Posłuchaj całości poniżej

We wcześniejszych felietonach pisałem o ogólnych zasadach projektowania instalacji chłodniczych w centrach logistycznych oraz o potencjale optymalizacyjnym istniejących instalacji F-gazowych.

Jako inżynier chłodnictwa mam szczęście pracować w czasach największych zmian technologicznych w chłodnictwie od końca drugiej Wojny Światowej. Branże jedna po drugiej żegnają się z „freonami” i zastępują je chłodnictwem na r744 (CO2 – dwutlenek węgla). Na wstępie należy zaznaczyć, że nie ma możliwości przerobienia starej instalacji na nową na CO2. Mówimy więc o postawieniu nowego systemu chłodniczego od początku.

W zakresie średnich temperatur, czyli od 0 do +12C na CO2 dysponujemy mocami od 3 kW do 3MW co odpowiada obiektom o powierzchni od 15 do 15 000m2. W zakresie temperatur niskich (-18 do -24C) dostępna moc jest w zakresie od 3 do około 800 kW, czyli komory od 15 do 4 000m2. Należy zaznaczyć, że istnieje możliwość dalszego rozszerzania dostępnych mocy chłodniczych.

Na koszt całkowity instalacji chłodniczej składają się:

– CAPEX – cena zakupu

– OPEX – koszty eksploatacyjne na które składa się zużycie energii elektrycznej i serwisowanie

– Ryzyko – prawdopodobieństwo nieprzewidzianych kosztów w przyszłości lub wybudowania instalacji nie spełniającej wymagań Klienta. Ryzyka w tym felietonie nie będziemy uwzględniać -> choć odpowiednie nim zarządzenie może być bardzo opłacalne

Jako najbardziej opłacalną w SZE rozumiemy instalację o najniższej sumie kosztów CAPEX + OPEX dla 10 lat. Jak dalej pokażę BEP (Break Even Point – zwrot kosztów) może, i powinien wynosić znacznie mniej niż wspomniany czas.

Poniżej przedstawiłem porównanie zużycia energii elektrycznej przez najpopularniejsze systemy chłodnicze.

Założenia MT: 1000 kW, LT: 200 kW

• Układ na r448a opiera się o oddzielne agregaty MT i LT, pracujące na dobrych parametrach, takich jak ustawione w obiekcie po optymalizacji o których pisałem we wcześniejszym felietonie.
• r744 to podstawowy booster ze sprężarkami równoległymi
• R744 – ejectory. Jest wyposażony w ejectory cieczowe i gazowe

Jeśli jako odniesienie uznamy zużycie energii przez układ r448 = 100%, podstawowe chłodnictwo na r744 zużyje o 27% a r744 z ejectorami o 34% mniej energii. Odpowiada to corocznej oszczędności na poziomie 525 000 pln i 658 000 pln.

Zwrot dodatkowych kosztów poniesionych na bardziej efektywne energetycznie układy nastąpi po 2,4 lub 2,7 latach.

Inne technologie oszczędzające energię o których należy wspomnieć:

• Ogrzewanie posadzki mroźni glikolem ogrzanym przez odzysk ciepła z instalacji chłodniczej
• Odszranianie glikolem ogrzanym przez odzysk ciepła z instalacji chłodniczej. Jest to także bardzo skuteczna metoda szczególnie w mroźniach.
• Montaż kurtyn powietrznych

Kwestie formalne.

Zgodnie z rozporządzeniem parlamentu UE 517/2014 od 1 stycznia 2022 w instalacjach komercyjnych nie wolno stosować czynników takich jak wyżej podany r448a. Interpretację „instalacji komercyjnej” pozostawiam czytelnikowi i urzędnikom.

Optymalną jest więc instalacja na CO2 – r744. W tym miejscu chciałbym przestrzec czytelnika, przed upraszczaniem wyboru systemu chłodniczego do prostego określenia „CO2”. Niestety w swojej praktyce widuję projekty, które mają więcej wspólnego z wodą gazowaną niż z efektywnością energetyczną a przyczyną tego jest jednoczesne zbyt słabe określenie wymagań technicznych i zbyt (naiwnie) silne obniżanie CAPEX’u.

Dlatego podkreślam: efektywne energetycznie chłodnictwo musi być nie tylko na CO2, ale także dobrze zaprojektowane i starannie wykonane! Niby banał…